زمان مطالعه: 6 دقیقه
جمعیت فقط مختص انسان ها نیست بلکه تمام موجوداتی که در سیاره ی زمین حیات دارند دارای جمعیت هستند، انسان ها، جانوران و گیاهان همه دارای جمعیت هستند که با تحقیق و پژوهش تعداد هر کدام از این جمعیت ها مشخص خواهد شد، به خاطر وجود دو پدیده ی تولد و مرگ جمعیت هرگز ثابت نخواهد ماند، اگر متناسب با افزایش جمعیت ما انسان ها، برای نیازهای انسان های جدید برنامه ریزی شود نسل آینده با کمبود منابع رو به رو نخواهد شد. اگر تصور کنیم در سیاره ی زمین تنها صد عدد خانه وجود داشته باشد و تنها یک بیمارستان با ظرفیت همان صد نفر وجود داشته باشد و همین طور فقط برای همان صد نفر کار وجود داشته باشد و آب آشامیدنی نیز تنها برای همان صد نفر وجود داشته باشد خوب حالا اگر این صد نفر زاد و ولد کنند و بچه دار شوند و این منابع هم هیچ گونه افزایشی نداشته باشند، قطعا نسل جدیدی که متولد می شوند با مشکلات کمبود آب و کمبود مسکن و کمبود کار رو به رو خواهند شد و در اینصورت از کمبود آب خواهد مرد. درست است این جهانی که تصور کردیم یک جهان ذهنی و تصوری است اما جهان واقعی هم با کمیابی ها رو به رو است و اگر در حیطه ی حفاظت و بهبود و گسترش منابع مدیریتی صورت نگیرد و جمعیت هم همچنان افزایش یابد نسل های آینده به خاطر کمیابی ها جان خواهند باخت.
هر موجود زنده ایی که در این کره ی خاکی وجود دارد متعلق به یک گروهی از هم نوعان خودش است که با هم در یک مکان مشخص و در یک زمان مشخص زندگی می کنند، به طور مثال اگر در جنگل های شمال پلنگی یافت شود به این معنا خواهد بود که اکنون این پلنگ به همراه تعدادی دیگر از پلنگ ها که شبیه اش هستند در مکانی مشخص زیست می کنند و تعداد این پلنگ ها جمعیت آن ها را مشخص می کند و ممکن است جمعیت کمی داشته باشند و یا جمعیت زیادی داشته باشند و این اندازه هرگز ثابت نخواهد بود بلکه تحت تاثیر عوامل مختلفی می تواند افزایش پیدا کند و یا کاهش یابد، زیرا مهمترین عاملی که همیشه در افزایش و کاهش تمام جمعیت ها اثر گذار است زاد و ولد و مرگ ومیر در آن جمعیت می باشد، که هر چه زاد و ولد بیشتر از مرگ و میر باشد جمعیت افزایش پیدا خواهد کرد و هر چه مرگ و میر نسبت به زاد و ولد بیشتر باشد جمعیت کاهش پیدا خواهد کرد، به همین دلیل تعداد هیچ جمعیتی هرگز ثابت نخواهد بود. به طور مثال اگر با ایجاد قوانین سخت تر تعداد شکارچیان پلنگ ها کاهش پیدا کند قطعا اندازه ی جمعیت پلنگ ها در جنگل های شمال افزایش پیدا خواهد کرد زیرا اگر پلنگی شکار نشود به دلیل زاد و ولد بین آنها جمعیت آن ها به مرور زیاد خواهد شد. پس جمعیت گروهی از موجودات زنده است که کاملا شبیه به هم و یکسان هستند و در مکانی مشخص و در یک زمان مشخص زندگی می کنند.
تعداد کل انسان های روی کره ی زمین در یک سال مشخص جمعیت انسان های کل کره ی زمین را نشان می دهد که اندازه ی جمعیت انسان ها مانند تمام جمعیت های دیگر تحت تاثیر عواملی ممکن است افزایش یا کاهش پیدا کند که همانطور که گفته شد مهمترین عامل کاهش جمعیت مرگ و میر می باشد. پس یکی از عواملی که از گذشته های دور و تاکنون باعث کاهش جمعیت بوده و هست به وجود آمدن بیماری های مختلف و ناشناخته است، زمان های قدیم خیلی از کودکان و نوزادان به خاطر ابتلا به بیماری هایی که امروزه به راحتی قابل معالجه هستند از بین می رفتند اما امروزه با پیشرفت دانش و علوم پزشکی بسیاری از بیماری ها قابل معالجه هستند و حتی سطح بهداشت افراد به طور قابل ملاحظه ایی بهبود یافته است و به دنبال آن آمار مرگ ومیر به طور چشمگیری نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است. اما در هر دوره ایی از زمان امکان به وجود آمدن یک بیماری ناشناخته و خاص وجود دارد و باعث می شود که انسان های زیادی در اثر ابتلا به بیماری جان خود را از دست بدهند و از این طریق جمعیت انسان ها کاهش یابد. به طور مثال در همین سالی که اکنون در آن زندگی می کنیم یعنی سال 1399 متاسفانه به خاطر پیدایش و گسترش سریع ویروس ناشناخته ی کرونا از کشوری به کشور دیگر و از شهری به شهر دیگر هر روز خیلی از انسان ها به خاطر مبتلا شدن به این ویروس از این دنیا می روند و از جمعیت انسان های کره ی زمین کاسته می شود.
جمعیت انسان های کره ی زمین به جمعیت های کوچکتری از جمله جمعیت قاره ی آسیا، جمعیت قاره ی آفریقا، جمعیت قاره ی اروپا و جمعیت قاره ی آمریکا و جمعیت اقیانوسیه تقسیم می شود و باز در هر قاره جمعیت هایی از کشورهای مختلف وجود دارند و باز در هر کشور جمعیت هایی از شهرهای مختلف وجود دارند و در هر شهر جمعیت هایی از محله های مختلف وجود دارند و در هر محله جمعیت هایی از خانواده های مختلف وجود دارند، پس کوچکترین جمعیت انسان ها خانواده است و کانون و مرکز اصلی زیاد شدن و کم شدن جمعیت انسان ها خانواده است و هر گاه یک خانواده شکل گیرد یعنی یک زن و مرد با هم ازدواج کنند در اثر تولیدمثل و بچه دار شدن تبدیل به یک خانواده خواهند شد و هر چه فرزندان بیشتری به این دنیا بیاورند باعث افزایش جمعیت شهر و کشور و جهان خواهند شد.
در سال های اخیر چرا با وجود بهبود سطح بهداشت افراد و پیشرفت دانش و علوم پزشکی در کشور ما جمعیت خانواده ها کاهش پیدا کرده است؟ از جمله دلایل کاهش جمعیت خانواده ها و به تبع آن کاهش جمعیت انسان های روی کره ی زمین که می توان به آن ها اشاره کرد، یکی ترس از فرزندآوری است یعنی ترس از عدم توانایی در تامین هزینه ها و مخارج فرزندان می باشد، زیرا همانطور که می دانیم انسان ها نیازهای زیادی دارند و برای پاسخگویی به این نیازها به پول و درآمد نیاز دارند و هیچ چیزی را مجانی و رایگان نمی توانند به دست آورند و هر چه درآمد خانواده ایی بیشتر باشد این ترس کمتر خواهد شد و هر چه درآمد خانوده ایی کمتر باشد این ترس بیشتر می شود. پس سطح درآمد افراد یکی از عوامل اثر گذار بر فرزندآوری و رشد جمعیت خواهد بود و همین طور اگر خانواده ایی کم جمعیت و خانواده ایی پرجمعیت در بستر بحران فقر قرار گیرند طبیعتا مشکلات خانواده ی پرجمعیت بیشتر خواهد بود و خانواده ی کم جمعیت مشکلات کمتری را تحمل خواهد کرد و نگرانی های کمتری خواهد داشت. پس مشکلات اقتصادی افراد می تواند یک عاملی باشد که مانع فرزندآوری خانواده ها می شود، عامل دیگری که در کاهش جمعیت خانواده ها در کشور ما می تواند اثر گذار باشد کاهش میزان ازدواج جوانان است، زیرا مقدمه ی اصلی تشکیل خانواده و فرزندآوری ازدواج است تا ازدواجی صورت نگیرد خانواده ایی شکل نخواهد گرفت و بر جمعیت افزوده نخواهد شد و گاهی جوانان به خاطر نداشتن درآمد مناسب و نداشتن وضع اقتصادی مناسب قادر به ازدواج و تشکیل خانواده نیستند. اگر سیاست کشوری افزایش جمعیت باشد، باید متناسب با آن در جامعه استراتژیهای کاربردی برای افزایش دسترسی بیشتر مردم به آموزش، اشتغال بیشتر، بهداشت بیشتر، مسکن بیشتر در نظر گرفته شود تا متناسب با تولد افراد جدید برای تامین نیازهای آینده ی آن ها برنامه ریزی شود و گر چنین نباشد نسل آینده با کمبود منابع مانند کمبود هوای پاک مواجه می شود و همین طور با کمبود بهداشت، کمبود شغل و مشکلات اقتصادی زیادی رو به رو خواهد شد.